Hướng dẫn giao dịch cổ phiếu lẻ: Làm thế nào để bán tốt hơn? Thời gian giao dịch là khi nào? Phí giao dịch là bao nhiêu? Những kiến thức cần thiết cho nhà đầu tư có ngân sách hạn chế

Việc mua bán cổ phiếu lẻ gần đây đã trở thành chủ đề nóng đối với các nhà đầu tư có nguồn vốn hạn chế. Hôm nay, chúng tôi tổng hợp thông tin về cách người mới bắt đầu có thể giao dịch cổ phiếu lẻ, cũng như các mẹo, thời gian giao dịch và các loại phí liên quan.

Cổ phiếu lẻ là gì?

Đơn vị giao dịch tối thiểu đối với cổ phiếu nguyên lô là một lô, tương đương 1.000 cổ phiếu. Tuy nhiên, đôi khi nhà đầu tư có thể sở hữu ít hơn 1.000 cổ phiếu, gọi là “cổ phiếu lẻ”, với đơn vị tối thiểu là 1 cổ phiếu.

Tại sao lại có cổ phiếu lẻ? Thông thường, cổ phiếu lẻ phát sinh khi một lệnh không được khớp hoàn toàn. Điều này có thể do biến động giá cổ phiếu nhanh hoặc khi khối lượng giao dịch không đạt đến mức giá mục tiêu nhưng vượt quá giá đặt lệnh. Ngoài ra, cổ phiếu lẻ cũng có thể xuất hiện trong một số quá trình phân phối cổ phiếu.

Giao dịch cổ phiếu lẻ là các giao dịch liên quan đến phần lẻ này, mỗi lệnh không được vượt quá 999 cổ phiếu. Để dễ hiểu, có thể coi đây là giao dịch “phần lẻ của cổ phiếu”.

Hướng dẫn giao dịch cổ phiếu lẻ 1: Thời gian và quy định

Trước đây, cổ phiếu lẻ chỉ được giao dịch sau khi thị trường đóng cửa, hạn chế cả thời gian và khối lượng giao dịch, không đáp ứng được nhu cầu của nhà đầu tư có ngân sách hạn chế. Từ ngày 26 Tháng 10 năm 2020, nhà đầu tư có thể mua bán cổ phiếu lẻ trong giờ giao dịch thông thường. Thời gian và quy tắc cụ thể như sau:

Thời gian giao dịch cổ phiếu lẻ

Thời kỳ

Phương thức đặt lệnh

Phương thức khớp lệnh

Ưu tiên khớp lệnh

Giao dịch trong giờ thị trường

9:00-13:30

Đặt lệnh điện tử

Đấu giá lần đầu lúc 9:10, sau đó đấu giá mỗi phút

Ưu tiên theo giá, sau đó theo thời gian gửi lệnh

Giao dịch sau giờ đóng cửa

13:40-14:30

Đặt lệnh điện tử và qua điện thoại

Đấu giá một lần lúc 14:30

Ưu tiên theo giá, sau đó sắp xếp ngẫu nhiên bằng máy tính

Như bảng trên, giao dịch cổ phiếu lẻ chia thành hai giai đoạn: trong giờ thị trường và sau giờ đóng cửa. Thời gian giao dịch trong giờ thị trường hoàn toàn trùng với cổ phiếu nguyên lô. Nhà đầu tư có thể gửi lệnh cổ phiếu lẻ từ 9 giờ sáng, nhưng lưu ý trong thời gian này chỉ có thể gửi lệnh điện tử (tức là qua nền tảng giao dịch của công ty chứng khoán). Thời gian giao dịch trong giờ thị trường kéo dài đến 13:30. Nếu lệnh cổ phiếu lẻ của nhà đầu tư không được khớp (ví dụ, giá bán đặt quá cao) hoặc chỉ khớp một phần trong thời gian này, phần chưa khớp sẽ không tự động chuyển sang phiên sau giờ đóng cửa. Nhà đầu tư cần gửi lệnh mới vào thời điểm đó.

Đối với phiên sau giờ đóng cửa, nhà đầu tư có thể gửi lệnh mua bán cổ phiếu lẻ từ 13:40 đến 14:30, bằng điện tử hoặc gọi điện qua dịch vụ khách hàng của công ty chứng khoán. Sở giao dịch sẽ thực hiện một lần đấu giá duy nhất lúc 14:30, các lệnh không khớp sẽ tự động bị hủy, không chuyển sang ngày giao dịch tiếp theo.

Quy định về giao dịch cổ phiếu lẻ

Được nhận cổ tức tiền mặt

Cổ tức bằng cổ phiếu và tiền mặt thường được nhắc đến cùng nhau. Cổ tức tiền mặt là hình thức thưởng cho cổ đông bằng một phần lợi nhuận. Người sở hữu cổ phiếu lẻ cũng là cổ đông, nên có quyền nhận cổ tức tiền mặt, dù số tiền nhỏ hơn.

Được nhận cổ tức bằng cổ phiếu

Thông thường, trong quá trình phân phối cổ tức bằng cổ phiếu, phần lẻ có thể được chuyển thành tiền mặt cho cổ đông hoặc gom lại để bán, sau đó chia tiền cho các cổ đông sở hữu phần lẻ.

Đơn vị giao dịch tối thiểu

Đơn vị giao dịch tối thiểu của cổ phiếu là 1 cổ phiếu, lệnh phải là 1 cổ phiếu hoặc bội số nguyên của nó. Do đó, số lượng mua tối thiểu là 1 cổ phiếu. Có thể mua cổ phiếu lẻ với số tiền 1.000 đơn vị tiền tệ như hình thức đầu tư định kỳ, nhưng phí giao dịch khá cao. Tốt nhất nên mua với tổng số tiền trên 10.000 đơn vị tiền tệ để tránh mất phí lớn.

Được phép mua bán

Cổ phiếu lẻ có thể bán được. Sở Giao dịch Chứng khoán Đài Loan công nhận giao dịch cổ phiếu lẻ và quy định có thể giao dịch sau giờ đóng cửa. Khi nhu cầu đầu tư ngày càng đa dạng và cá nhân hóa, giao dịch cổ phiếu lẻ ngày càng phổ biến, nên khá dễ bán và phù hợp với đầu tư hàng ngày, đặc biệt cho người có ngân sách hạn chế.

Hướng dẫn giao dịch cổ phiếu lẻ 2: Cách mua? Mở tài khoản và phí giao dịch

Kênh mua bán cổ phiếu lẻ giống như cổ phiếu nguyên lô. Nhà đầu tư chỉ cần chuyển sang chế độ “giao dịch cổ phiếu lẻ” trên trang đặt lệnh của ứng dụng công ty chứng khoán. Khi gửi lệnh, đơn vị số lượng mua sẽ chuyển từ “lô” sang số cổ phiếu từ 0 đến 999.

Về phí giao dịch, cách tính cho cổ phiếu lẻ hoàn toàn giống cổ phiếu nguyên lô: 0,1425% trên tổng số tiền mua hoặc bán. Tất nhiên, các công ty chứng khoán khác nhau sẽ quy định “phí tối thiểu cho cổ phiếu lẻ” và ưu đãi phí cho lệnh điện tử để khuyến khích nhà đầu tư giao dịch trực tuyến nhiều hơn. Ví dụ, mua 200 cổ phiếu TSMC (2330.TW) để tính phí:

200 X 1065 (giá đóng cửa gần nhất của TSMC) X 0,1425% = 303,53

Nếu công ty chứng khoán giảm 50% phí cho lệnh trực tuyến, phí cuối cùng là:

303,53 X 50% = 151,77

Mức giảm phí khác nhau giữa các công ty chứng khoán. Dưới đây là thông tin về yêu cầu phí tối thiểu và ưu đãi phí cho lệnh trực tuyến của 5 công ty chứng khoán nổi tiếng để tham khảo:

Công ty chứng khoán

Yêu cầu mở tài khoản

Phí tối thiểu cho cổ phiếu lẻ

Ưu đãi phí cho lệnh điện tử

Gate Securities

CMND, giấy tờ phụ (thẻ bảo hiểm y tế hoặc bằng lái xe) và tài khoản ngân hàng cá nhân

1 đơn vị tiền tệ

Giảm 82%

Evergreen Securities

CMND, giấy tờ phụ (thẻ bảo hiểm y tế hoặc bằng lái xe) và tài khoản ngân hàng cá nhân

1 đơn vị tiền tệ

Giảm 80%

KGI Securities

Ngoài CMND, giấy tờ phụ và tài khoản ngân hàng cá nhân, cần chứng minh năng lực tài chính

1 đơn vị tiền tệ

Giảm 40%

Shinkong Securities

CMND, giấy tờ phụ (thẻ bảo hiểm y tế hoặc bằng lái xe) và tài khoản ngân hàng cá nhân

1 đơn vị tiền tệ

Giảm 90%

Unified Securities

CMND, giấy tờ phụ (thẻ bảo hiểm y tế hoặc bằng lái xe) và tài khoản ngân hàng cá nhân

1 đơn vị tiền tệ

Giảm 83,2%

Hướng dẫn giao dịch cổ phiếu lẻ 3: Bán thế nào cho hiệu quả? Có chiến lược nào?

Dù sở giao dịch ngày càng tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch cổ phiếu lẻ, nhưng khối lượng giao dịch của nhiều mã không hot khá thấp, nên nhà đầu tư không nhất thiết khớp lệnh ngay khi gửi lệnh. Như đã nói ở trên, nếu lệnh không khớp hoặc chỉ khớp một phần trong giờ thị trường, nhà đầu tư cần gửi lại lệnh trong phiên sau giờ đóng cửa hoặc ngày hôm sau trong giờ thị trường. Ví dụ, nếu nhà đầu tư muốn bán 700 cổ phiếu Xingjin (1582.TW), vốn không phải mã hot, có thể không bán được trong giờ thị trường hôm đó. Khi đó, cần gửi lại lệnh sau giờ đóng cửa hoặc ngày hôm sau.

Chuyển đổi phần lẻ thành lô nguyên

Với ví dụ trên, để khớp lệnh nhanh hơn, có thể áp dụng phương pháp “chuyển đổi phần lẻ thành lô nguyên”.

Ví dụ, nếu thông tin thị trường cổ phiếu lẻ trong giờ thị trường cho thấy có nhiều lệnh bán chưa khớp, nhà đầu tư có thể mua thêm 300 cổ phiếu 1582 để bổ sung vào 700 cổ phiếu đã có, tạo thành một lô nguyên 1.000 cổ phiếu (1 lô). Sau đó có thể bán lô nguyên này qua giao dịch cổ phiếu nguyên lô, vốn sôi động hơn.

Mua giá trần, bán giá sàn

Ngoài ra, với giao dịch cổ phiếu lẻ sau giờ đóng cửa, do lệnh chỉ được khớp một lần lúc 14:30 qua đấu giá, nếu nhà đầu tư rất muốn mua một mã cụ thể, có thể đặt mua ở giá trần. Như vậy, theo nguyên tắc khớp lệnh tối đa trong một lần đấu giá, khả năng mua thành công là cao nhất. Tương tự, nếu cần bán gấp cổ phiếu lẻ, có thể đặt bán ở giá sàn. Theo nguyên tắc khớp lệnh tối đa, khả năng bán thành công cũng cao nhất.

Có nên mua cổ phiếu lẻ? Ưu và nhược điểm là gì?

Ưu điểm:

Ngưỡng vốn thấp hơn

Giao dịch cổ phiếu lẻ chủ yếu nhằm đáp ứng nhu cầu đầu tư vốn nhỏ. So với cổ phiếu nguyên lô, cổ phiếu lẻ có ngưỡng tham gia thấp hơn, giúp nhà đầu tư ít vốn vẫn có thể tham gia và giao dịch. Nhà đầu tư có thể giữ đủ thanh khoản cho chi tiêu sinh hoạt hoặc đầu tư khác.

Mua cổ phiếu lẻ giúp nhà đầu tư “thử nghiệm” mà không cần bỏ ra nhiều tiền và công sức để làm quen với thị trường chứng khoán. Mua cổ phiếu lẻ cũng có thể là hình thức đầu tư định kỳ, cố định.

Nhược điểm:

1. Thanh khoản thấp hơn

So với cổ phiếu nguyên lô, cổ phiếu lẻ có khối lượng giao dịch thấp hơn và thanh khoản kém hơn, nên việc khớp lệnh thường mất nhiều thời gian.

2. Phí giao dịch cao hơn và có thể phát sinh phí bổ sung

Giao dịch cổ phiếu lẻ có mức phí tối thiểu, thường là 20 đơn vị tiền tệ mỗi giao dịch. Nói chung, cần chú ý tỷ lệ phí khi mua, nếu không có thể phải trả phí cao cho mỗi giao dịch. Nên mua số lượng lớn hơn, nếu không chi phí phí giao dịch sẽ đáng kể, dẫn đến thua lỗ và tăng rủi ro khi giao dịch cổ phiếu lẻ.

Ngoài phí thông thường trả cho công ty chứng khoán, giao dịch cổ phiếu lẻ thường phải trả thêm một số loại phí dịch vụ đặc biệt. Do đó, tổng chi phí thường cao hơn giao dịch cổ phiếu nguyên lô.

3. Hạn chế trong quá trình mua bán

Khi nhà đầu tư cổ phiếu lẻ muốn mua ít hơn một đơn vị giao dịch nguyên lô, có thể gửi lệnh giá cố định cho công ty chứng khoán chuyên về cổ phiếu lẻ trong sở giao dịch để mua cổ phiếu lẻ. Các công ty này thường có lượng cổ phiếu dự trữ lớn, khi dự trữ không đủ sẽ mua một lô cổ phiếu trên sở giao dịch qua giao dịch nguyên lô để bổ sung. Khi nhà đầu tư cổ phiếu lẻ muốn bán, cũng có thể bán cho công ty chứng khoán với giá cố định, công ty sẽ mua trước.

Tuy nhiên, cổ phiếu lẻ chỉ có thể đặt lệnh bán, không đặt lệnh mua, và khi bán phải bán toàn bộ một lần. Ngoài ra, việc chuyển đổi cổ phiếu lẻ sang cổ phiếu nguyên lô bị giới hạn thời gian, quá thời hạn sẽ không còn hiệu lực và công ty chứng khoán sẽ không xử lý.

Do cổ phiếu lẻ phát sinh từ lệnh mua bán không khớp hoàn toàn, nên có tính ngẫu nhiên nhất định trong giao dịch. Đôi khi công ty chứng khoán không có đủ cổ phiếu lẻ dự trữ, nên nhà đầu tư có thể không mua đủ số lượng như mong muốn, không đạt mục tiêu về số lượng mua.

Ngoài giao dịch cổ phiếu lẻ, còn hình thức nào phù hợp cho nhà đầu tư vốn nhỏ?

Nhà đầu tư chọn giao dịch cổ phiếu lẻ chủ yếu với hy vọng đầu tư số tiền nhỏ vào các mã hot. Nếu vẫn lo ngại phí cao và thanh khoản thấp của giao dịch cổ phiếu lẻ, bạn cũng có thể cân nhắc sử dụng hợp đồng chênh lệch (CFD) hoặc các phương pháp khác để giao dịch cổ phiếu với số tiền nhỏ.

CFD (Contracts For Difference) là sản phẩm tài chính phái sinh rất hot trên thị trường, dựa trên chênh lệch giữa giá vào và giá ra, không sở hữu cổ phiếu thực, chỉ tập trung vào biến động giá. Do đó, chỉ cần nạp một phần nhỏ làm ký quỹ, ngưỡng tham gia thấp hơn. Hầu hết các công ty chứng khoán không thu thêm phí giao dịch, chỉ thu phí chênh lệch, phí minh bạch, không lo vấn đề thanh khoản.

Giả sử bạn mua năm cổ phiếu Google với giá $400 mỗi cổ phiếu, tổng chi phí sẽ là:

$400 x 5 = $2000

Tuy nhiên, nếu bạn mua năm CFD