Gần đây, các quốc gia BRICS đang thảo luận về việc ra mắt một loại tiền tệ chung được hỗ trợ bởi vàng, động thái này có thể có tác động sâu rộng đến cấu trúc tài chính toàn cầu hiện tại. Nếu ý tưởng này được thực hiện thành công, nó sẽ thách thức hệ thống tiền tệ quốc tế do đô la Mỹ thống trị từ nhiều khía cạnh.

Đầu tiên, sự xuất hiện của đồng tiền mới có thể làm giảm nhu cầu đối với đồng đô la. Hiện tại, đồng đô la chiếm gần 60% trong dự trữ ngoại hối toàn cầu, và gần 90% trong giao dịch ngoại hối. Nếu các quốc gia BRICS sử dụng đồng tiền mới để thanh toán trong thương mại năng lượng và hàng hóa, điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lượng sử dụng đồng đô la.

Thứ hai, biện pháp này có thể làm lung lay hệ thống đô la dầu mỏ. Nếu các quốc gia xuất khẩu dầu chính chấp nhận tiền tệ mới trong các giao dịch với các thành viên BRICS, sẽ gây ra cú sốc cho cơ chế đô la dầu mỏ đã tồn tại lâu dài.

Hơn nữa, lợi thế tài chính của Mỹ có thể bị xói mòn. Nhu cầu toàn cầu về đô la Mỹ cho phép Mỹ vay vốn với chi phí thấp hơn. Nếu dòng vốn quốc tế thay đổi, điều này có thể dẫn đến áp lực bán trái phiếu chính phủ Mỹ, từ đó đẩy lãi suất lên cao, làm tăng gánh nặng tài chính của họ.

Tuy nhiên, ý tưởng này đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình thực hiện. Mức độ phát triển kinh tế, tỷ lệ lạm phát và chính sách tiền tệ giữa các quốc gia BRICS có sự khác biệt đáng kể, gây khó khăn trong việc phối hợp nội bộ. Chẳng hạn, Ấn Độ có thái độ thận trọng đối với kế hoạch thanh toán trung tâm bằng nhân dân tệ, và có xu hướng thúc đẩy việc sử dụng đồng tiền quốc gia của mình. Hơn nữa, độ sâu thị trường, tính thanh khoản và hiệu ứng mạng lưới của đồng đô la Mỹ tích lũy lâu dài khó có thể vượt qua trong thời gian ngắn.

Cần lưu ý rằng, chính phủ Hoa Kỳ đã tuyên bố sẽ có biện pháp cứng rắn đối với các quốc gia cố gắng tạo ra đồng tiền thay thế cho đô la Mỹ, bao gồm khả năng áp dụng thuế quan cao.

Hiện tại, các quốc gia BRICS vẫn chưa công bố kế hoạch triển khai cụ thể, các cuộc thảo luận liên quan vẫn ở giai đoạn ý tưởng. Một số nhà phân tích cho rằng, đây có thể là một mục tiêu trung và dài hạn, cần được thúc đẩy từng bước.

Nói chung, các sáng kiến của các nước BRICS trong việc khám phá hệ thống tiền tệ mới phản ánh những thay đổi có thể xảy ra trong trật tự tài chính quốc tế, nhưng tác động thực tế và tiến trình thực hiện vẫn cần được theo dõi. Dù sao đi nữa, xu hướng này đáng được các thị trường tài chính toàn cầu theo dõi chặt chẽ.