Trong sự tiến hóa của hệ sinh thái đa chuỗi, Web3 đang thể hiện hai con đường phát triển hoàn toàn khác biệt, sự khác biệt này chủ yếu thể hiện trong quan niệm của hai dự án lớn là Polygon và Cosmos. Đây không chỉ là cuộc cạnh tranh giữa giải pháp lớp một (L1) và lớp hai (L2), mà còn là cuộc tranh luận cơ bản về khả năng tương tác của blockchain.

AggLayer (Lớp tổng hợp) được đề xuất bởi Polygon và IBC (Giao thức giao tiếp xuyên chuỗi) của Cosmos đại diện cho hai cách thực hiện khả năng tương tác hoàn toàn khác nhau. AggLayer của Polygon áp dụng một kiến trúc trung tâm tỏa ra, với ý tưởng cốt lõi là 'thanh toán chia sẻ' và 'tính thanh khoản thống nhất'. Trong mô hình này, khái niệm 'chủ quyền' được cố ý làm yếu đi, trong khi 'thống nhất' được coi là mục tiêu tối cao.

AggLayer là thành phần cốt lõi của Polygon 2.0, xây dựng một lớp xác thực tổng hợp trên Ethereum. Nó sử dụng công nghệ ZK (bằng chứng không kiến thức) để tập hợp tất cả các bằng chứng từ các chuỗi kết nối với AggLayer (chuỗi CDK) và nộp chúng một lần cho mạng chính Ethereum. Cơ chế này cho phép giao dịch xuyên chuỗi đạt được tính nguyên tử, tức là một giao dịch có thể được hoàn thành đồng thời trên nhiều chuỗi trong hệ sinh thái Polygon, từ đó nâng cao đáng kể hiệu quả và độ an toàn của các thao tác xuyên chuỗi.

So với đó, IBC của Cosmos đại diện cho một giải pháp khả năng tương tác phi tập trung. Giải pháp này nhấn mạnh tính độc lập và quyền tự chủ của các khối chuỗi khác nhau, đồng thời thực hiện tương tác xuyên chuỗi thông qua các giao thức truyền thông tiêu chuẩn hóa.

Sự so sánh giữa hai mô hình này thực sự phản ánh sự cân bằng và lựa chọn của thế giới Blockchain về 'hiệu quả tập trung' và 'tự chủ phi tập trung'. Giải pháp của Polygon theo đuổi hiệu quả và tính nhất quán cao hơn, trong khi Cosmos lại chú trọng hơn đến việc bảo vệ tính độc lập của từng chuỗi.

Với sự phát triển không ngừng của hệ sinh thái Web3, cuộc tranh luận về khả năng tương tác sẽ tiếp tục sâu sắc hơn và có thể ảnh hưởng sâu rộng đến hướng đi của kiến trúc Blockchain trong tương lai. Dù mô hình nào cuối cùng chiếm ưu thế, sự đổi mới và cạnh tranh này sẽ thúc đẩy toàn ngành phát triển theo hướng hiệu quả hơn và linh hoạt hơn.